İstanbul Aydın ÜniversitesiKuyumculukveTakıTasarımıProgramıöğrencileri, geçtiğimizyılhazırladıkları15 adetdestanlaraadanmışyüzüktenoluşan"Türk DestanlarınaveTarihineSaygı”Koleksiyonunardındanyenitasarımlarınıtamamladı. Türk KültürSerisi’ninyenikoleksiyonu"Türkülerimiz” temasıylesanatseverlerinbeğenisinesunulacak. Türkiye’debulunanvekültürmirasıkapsamındayeralaneserlerdenesinlenerekhazırlanankoleksiyonlaryüzük, kolye, başlıkgibimücevherlerdenhazırlandı.
Toplumunözelliklegençneslinkültüröğelerimizedikkatiniçekmekvefarkındalıkyaratmakamacıylahazırlanankoleksiyon, Türk Kuyumculuksektöründeyeralanfirmalarınvetasarımcıların dakendikültüröğelerimizdenesinlenerekmodayaratabilmelerininsağlanmasınıhedefliyor. Türk DestanlarınınardındanTürkülere de dikkatçekmekisteyenİstanbul Aydın ÜniversitesiKuyumculukveTakıTasarımıProgramıöğrencileri,yenikoleksiyonlarınıtürkülerinyorumcularıylabirarayagelmesinisağlayacak. AnonimTürkülerinağırlıktaolduğukoleksiyon 35 eserdenoluşuyor. Denizüstüköpürür, Bitlis’teBeşMinare, UzunİnceBirYoldayım, YüksekYüksekTepelergibibilinenbirçokTürkününyeraldığıkoleksiyon, hayattaolmayanesersahiplerineadanacakveTürküler de ünlüyorumculartarafındanseslendirilecek.Eserlerinvesantçılarınbirarayageleceğikoleksiyonlansmanıgelecek ay yapılacak.
ESERLERDEN ÖRNEKLER
DENİZ ÜSTÜ KÖPÜRÜR (MUĞLA YÖRESİ)
Türkünün hikâyesi bir yüzük üzerinde anlatılmış. Yüzüğün üst kısmı deniz olarak düşünülmüş ve türküde bahsedilen kayık formu denizin ortasına yerleştirilmiş. Gümüş üzeri altın kaplama olarak üretilmiş. Takıyı Kuyumculuk ve Takı Tasarımı 2. Sınıf öğrencisi Bayram Can Kuş tasarlamış.
BİTLİS’TE BEŞ MİNARE (BİTLİS)
Rus işgali sırasında harabeye dönen Bitlis’e düşman çekildikten sonra dönen baba oğulun hikâyesinden uyarlanmış tasarımı KTT öğrencisi Halil Çetin hazırlamış. İşgalden sonra şehre dönmek üzere yola çıkan baba oğul, şehre hâkim konumdaki Dideban Dağı eteğine varırlar. Baba şehirde canlı kalıp kalmadığını öğrenmek için oğlunu şehre gönderir. Bir süre sonra oğul geri döner ve babasına uzaktan şehirde yaşama dair hiçbir iz olmadığını, sadece beş minarenin ayakta kaldığını seslenir. Bunu duyan baba yıkılır, diz çöker ve şöyle bir ağıt yakarak oğlunu yanına çağırır:
"Bitlis’te beş minare beri gel oğlan beri gel
Yüreğim dolu yâre beri gel oğlan beri gel”
Bu ağıt zamanla türkü ve manilere konu olarak günümüze kadar gelir. Yüzük olarak çalışılan tasarımda üst kısım yıkılan Bitlis’in evlerini, meydanlarını anlatıyor. Yıkılmayan beş minare tasarımda hasarlı bir şekilde gösterilmiş. Yüzüğün üst yan tarafındaki büyük ve küçük iki taş, baba oğlu simgeliyor.
UZUN İNCE BİR YOLDAYIM (ŞARKIŞLA)
Halk ozanı Âşık Veysel’in kendisiyle özdeşleşen bu eserini Seher Berna Batmaz tasarlamış. Yüzük olarak tasarlanan takıda Âşık Veysel’in türküde de anlattığı hayatı betimlenmiş. Yüzüğün üst kısmında bulunan iki kapı, doğum ve ölüm kapılarını anlatıyor. Beyaz pırlantalarla işlenen yürüdüğü yol, gözlerini kaybettikten sonra siyah pırlantalarla gösterilmiş.
YÜKSEK YÜKSEK TEPELER (EDİRNE)
'ÇokeskidenköyünbirindeZeynepisimliçokgüzelbirkızvardır. OnaltıyayenibastığındaZeynep'iköylerindekibirdüğünegelen Ali isimlibirgençgörürveçokbeğenir. Köyünedöndüğündehemendünürcügönderir. Zeynep'i Ali'yeverirlervehemendüğünleriolur.
Zeynep'ingelingittiğiköyilekendiköyüarasıüçgünüçgecemesafededir. Zeynep anne baba vekardeşini tam 7 yılgöremez. Bu özlemZeynep'inyüreğinde hergünbirazdahabüyüyerekdayanılmazbirhalalırköyünbüyüktepesindebulunanevininbahçesineçıkarakkendiköyünedoğruiçiniçinkendiyaktığıtürküyümırıldanırvegözleriuzaklardasılaözlemenigidermeyeçalışır.
Kocası Zeynep'inözleminepekaldırışetmez. Kaldıki eskisevgisi de pekkalmadığındanZeynep'ihorlamayaeziyetetmeyebaşlar. SonundabuözlemvehorlanmaZeynep'iyataklaradüşürür.
GüngeçtikçehastalığıartanZeynep'indüzelmesiiçin köydengelipgeçenleranasının babasınınçağrılmasınıister. Başkaçaresikalmadığınıanlayankocası da kaynanasıvekayınbabasınahabervermeyegider. Üçgünüçakşamsürenbiryolculuksonrasıköyeulaşananne-baba Zeynep'iyataktabulurlar. PerişanbirhaldeolanZeynephalatürküsünümırıldanmaktadır. Çevrelerindekibütünköykadınlarıduygulanıpağlarlar. Zeynep hasretinigideriramaçokgeçkalınmıştır. Birdahaiyileşemezveölür
Yüksekyüksektepelereevkurmasınlar
Aşrıaşrımemleketekızvermesinler
Annesininbirtanesinihorgörmesinler
Uçan da kuşlaramalumolsun ben annemiözledim
Hem annemi hem babamı hem köyümüözledim
Babamınbiratıolsabinse de gelse
Anneminyelkeniolsauçsa da gelse
Kardeşlerimyollarıbilse de gelse
Uçan da kuşlaramalumolsun ben annemiözledim
Hem annemi hem babamı hem köyümüözledim
Halkarasında en fazlabilinentürkülerdenbiriolan ‘Yüksekyüksektepeler’, bukez de birtakıyailhamvermiş. Özellikle kına gecelerindesöylenenbutürkütasarlanırken kına yakılanellerönplanaçıkarılmış. Bilgisayardestekliçizilenyüzüğü KTT öğrencisiZeynepNur Aydın tasarlamış. Yüzüğünkolundaev, yelkenlivekuşformlarıbulunuyor.
Avuçiçlerindebu lunanikikırmızıtaşisekınayısimgeliyor.
BülbülümAltınKafeste
Mihriban
YORUMLAR