Dış ticaret açığı, 2.2 milyar $ altın ihracatı nedeniyle ağustosta % 30.5 düştü. Bugüne kadar yüklü alım yapan İran’ın yerine Dubai geçti. Şimdi ‘İran altın ithalatında dolaylı yol mu buldu’ sorusuna cevap aranıyor.
Dış ticaret açığındaki erime ‘altın’ ihracatına bağlı olarak devam ediyor. Ağustosta dış ticaret açığı, yüzde 30.5 gerileyerek 8 milyar 434 milyon dolardan, 5 milyar 862 milyon dolara geriledi. Beklentiler 8 milyar dolar düzeyindeydi. Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) verilerine göre ocak-ağustos döneminde ise dış ticaret açığı yüzde 21.2 gerileyerek 56.6 milyar dolara indi. Dış açıktaki gerilemede altın ihracatının payı büyük oldu. Ancak altın satışında bu kez yeni bir sürpriz yaşandı. Ambargo nedeniyle 5 aydır Türkiye’den altın alımında rekor kıran İran’ın yerini Dubai’nin de içinde bulunduğu Birleşik Arap Emirlikleri (BAE) aldı. Bu ülkeye ağustosta ihracat yüzde 753 artarak 2.23 milyar dolar olurken bu rakamın 1.9 milyar dolarını altın ihracatı oluşturdu. Temmuzda 1.8 milyar dolarlık altın ihraç edilen İran ise 530 milyon dolarda kaldı. İran’ın ilk 8 aylık altın ihracatı ise 6.7 milyar doları bulurken, bu ülkenin ağustosta alımı büyük oranda azaltması merak uyandırdı. İran’a ihracatın ağustosta gerileyip, diğer taraftan BAE’ye benzer miktarda artış göstermesi akıllarda soru işaretleri bıraktı. İlk akla gelen soru ise ‘İran, direkt Türkiye’den altın alımı dikkat çektiği için altın alımında dolaylı bir yol mu buldu’ oldu. İran’ın sadece Türkiye’den değil, Dubai ve Hindistan’dan da altın topladığı belirtilirken, İran’a altın ihracatında son 6 ayda görülen olağandışı artış bir süredir tartışılıyordu. Türkiye’nin İran’dan aldığı petrolün ve gazın parasını altınla ödediği de iddia edilmişti.
Karşılama oranı umut verdi
Dış ticarette BAE sürprizinin yanında bir başka gelişme de ihracatın ithalatı karşılama oranında yaşandı. Ağustosta mevsim ve takvim etkisinden arındırılmış ihracatın ithalatı karşılama oranı yüzde 73.38 olarak gerçekleşerek son 30 ayın zirvesini gördü. 2009 Temmuz ayında bu rakam yüzde 75.15 idi. Bu arada AB ülkelerine yapılan ihracatın payı yüzde 33.64’e kadar düştü.
YORUMLAR